Escape room – „Tajemnica zamknięta w słoikach”

Napisała o nas pani Zofia Cofałka Ambasodorka Muzeum Polin na portalu "Dla tolerancj"
Chorzowski „Strych z tajemnicą zamkniętą w słoikach”
Zespół Szkół Technicznych nr 2 w Chorzowie został zobowiązany przez władze miasta do oddania starego strychu, jednak ten trzeba było szybciutko uporządkować. Kiedy grupa nauczycieli wraz z uczniami weszła na poddasze i zaczęła porządkować stare rupiecie i graty, znalazła tajemniczy napis na ścianie: „tutaj dowiesz się jak dobro zwyciężyło nad złem”. Pozostało im niewiele czasu nad rozwikłaniem tajemnicy, a udało im się ustalić, że w latach 60-tych na strych często przychodził jeden z nauczycieli. Nikt nie wie co tam robił. A potem nagle zniknął i ślad po nim zaginął… Pozostała tajemnica napisu i nauczyciela…
Mniej więcej tak zaczyna się wprowadzenie do profesjonalnie przygotowanego escape room-u przez nauczycieli ZST nr 2 w Chorzowie – Aleksandrę Zdaniewicz i Adama Lichotę, odnoszącego się do losów Żydów podczas drugiej wojny światowej i działalności Ireny Sendlerowej oraz innych Sprawiedliwych. Escape room został przygotowany z dużą dbałością o fakty historyczne, m. in. treść merytoryczna była konsultowana z Muzeum Żydów Polskich Polin w Warszawie, a nad jego przygotowaniem czuwała jedna z ambasadorek Muzeum, zaś od strony technicznej przedsięwzięcie wspierał profesjonalny twórca Escape room-ów – Łukasz Dyłka. I tak powstało jedno z ciekawszych wydarzeń uświetniających Rok Sendlerowski. Escape room oczywiście nie powstał by bez zgody Dyrektora ZST nr 2 – Haralda Kajzera, który nie tylko wyraził zgodę na powstanie inicjatywy, ale także w pełni ją poparł i uroczyście otworzył w maju 2018 r. , przyczyniając się tym samym do powstania nowoczesnego narzędzia edukacyjnego dla uczniów i młodzieży. A narzędzie jest naprawdę godne uwagi, bo przecież dotychczas uważano, że nie można uczyć o Holocauście poprzez dramę, czy metody sytuacyjne lub z wykorzystaniem pedagogiki zabawy. Ten escape room pokazuje, że dobrze przemyślane metody można zastosować i to z dużym sukcesem edukacyjnym. Należy jednak pamiętać o pewnych zasadach, których nigdy nie wolno złamać: – nie wcielamy się w osoby ofiar czy oprawców, a także metoda sytuacyjna czy drama nie może naruszać pamięci, godności i szacunku do ofiar. W tym przedsięwzięciu zasady zostały zachowane. Nie bez powodu do gry został wprowadzony powojenny nauczyciel, który coś chował na strychu, bo to dzięki niemu gracze mogą poznać wydarzenia związane z Holocaustem, obserwując je z boku, nie uczestnicząc w nich bezpośrednio, ale jednocześnie będą bohaterami jakiejś kontynuacji, następstw tamtych wydarzeń w czasach obecnych. To daje im poczucie realności, wejścia w daną sytuację, tajemniczości i poczucia własnego sprawstwa. Mają świadomość, że są odpowiedzialni za odkrycie tajemnic i muszą to zrobić tu i teraz, a jednocześnie nawet nie wiedzą jak wiele wiedzy historycznej dzięki tym działaniom zostanie przemyconych do ich umysłów i pamięci. Gra przebiega w typowym środowisku escape romu. Gracze zostają wprowadzeni na strych i mają wyjaśnić tajemnicę zaginionego nauczyciela i tajemniczego napisu. Wskazówki znajdują się w starych listach, wycinkach z gazet, notach biograficznych czy zdjęciach. Jednak oprócz typowych podpowiedzi, które prowadzą do następnych zamkniętych skrzynek czy szuflad, w materiałach znajduje się cały szereg informacji biograficznych i historycznych. Dzięki próbie rozwikłania tajemnicy, uczestnicy poznają również cały pakiet informacji na temat życia Żydów w czasie II wojny światowej, ich losów , życia w gettach, rozwoju nazizmu , aparatu represji stosowanego przez Niemcy faszystowskie czy działalności Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Aby lepiej przyswoić informacje, uczestnicy oprócz głównego zadania prowadzącego do rozwiązania tajemnicy, otrzymują karty pracy na których zapisują odpowiedzi na zadane pytanie. Wypełnione karty pracy i kolejno rozwiązywane zaszyfrowane wiadomości, poprawnie odczytywane sugestie i dokładnie obejrzane zdjęcia oraz poprawnie pokojarzone daty, adresy, godziny z zamkami, słoikami, kopertami itp. pozwalają rozwikłać zagadkę zarówno tajemniczego napisu, jak i zaginionego nauczyciela, a także odkryć okoliczności jego zaginięcia, które również mają swoje wytłumaczenie w wydarzeniach historycznych, ale tym razem odnoszących się już do powojennych losów Żydów polskich. A wszystko to odbywa się na prawdziwym szkolnym strychu, na którym znajdują się prawdziwe stare meble, zdjęcia, bibeloty, wycinki z gazet i napisy wydrapane czy napisane na ścianach i meblach. To wszystko nadaje aurę tajemniczości. I wszystko odbywa się za autentycznie zamkniętymi drzwiami escape roomu, które można otworzyć po rozwikłaniu zagadki. Nad bezpieczeństwem uczestników oczywiście czuwają nauczyciele obserwując ich zmagania z historią i tajemnicą na ekranie ustawionego laptopa, połączonego z kamerą zamieszczoną w środku strychu. Dotychczas wszystkie grupy, które weszły na tajemniczy strych rozwikłały zagadki i z niego wyszły, ale uczestnicy byli naprawdę podekscytowani i nagle odkrywali, że zapamiętali bardzo wiele informacji, których wcześniej nie wiedzieli. Wszyscy zgodnie przyznawali, że była to świetna przygoda i jedna z najciekawszych lekcji historii, ale o tym każdy może przekonać się sam, po wcześniejszym umówieniu terminu (dane w zamieszczonym plakacie), gdyż chorzowski escape room nadal działa i zaprasza kolejne grupy. Ja osobiście gorąco zachęcam do udziału, bo naprawdę warto!